Co należy wiedzieć o uszkodzeniach chrząstki

Treść:

• Szybkie fakty na temat uszkodzeń chrząstki
• Co to jest chrząstka?
• Objawy uszkodzenia chrząstki
• Diagnoza uszkodzonej chrząstki
• Leczenie uszkodzonej chrząstki
• Powikłania uszkodzonej chrząstki
• Ćwiczenia

Chrząstka to tkanka łączna występująca w wielu częściach ciała. Chociaż jest to mocny i elastyczny materiał, można go dość łatwo uszkodzić. W ciężkich przypadkach kawałek chrząstki może się odłamać.

Ta miękka, gumowata tkanka działa jak poduszka pomiędzy kośćmi stawów. Osoby z uszkodzeniem chrząstki często odczuwają ból stawów, sztywność i stan zapalny (obrzęk).

W tym artykule opiszemy funkcję chrząstki, w jaki sposób może dojść do jej uszkodzenia i jak można je leczyć.

Szybkie fakty na temat uszkodzeń chrząstki

• Chrząstka pełni kilka funkcji, w tym utrzymuje kości razem i wspiera inne tkanki
• Istnieją trzy rodzaje chrząstki
• Zdiagnozowanie uszkodzenia chrząstki zwykle wymaga wykonania rezonansu magnetycznego lub artroskopii.
• Uszkodzenia chrząstki są często leczone niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ).

Co to jest chrząstka?

Chrząstka to tkanka wyściełająca kości.

Chrząstka pełni kilka funkcji w organizmie człowieka:

• Zmniejsza tarcie i działa jako poduszka między stawami oraz pomaga utrzymać nasz ciężar podczas biegania, zginania i rozciągania.
• Utrzymuje kości razem, na przykład kości klatki piersiowej.
• Niektóre części ciała są wykonane prawie w całości z chrząstki, na przykład zewnętrzne części naszych uszu.
• U dzieci końce kości długich zbudowane są z chrząstki, która ostatecznie przekształca się w kość.

W przeciwieństwie do innych rodzajów tkanek, chrząstka nie jest pokryta krwią. Z tego powodu gojenie uszkodzonej chrząstki trwa znacznie dłużej niż w przypadku innych tkanek, które są zaopatrywane w krew.

Istnieją trzy rodzaje chrząstki:

• Chrząstka elastyczna (chrząstka żółta) - najbardziej elastyczny i sprężysty rodzaj chrząstki. Chrząstka elastyczna tworzy zewnętrzną część uszu i część nosa.
  
• Chrząstka włóknista - najtwardszy rodzaj chrząstki, który może wytrzymać duże obciążenia. Znajduje się między dyskami i kręgami kręgosłupa oraz między kośćmi stawu biodrowego i miednicy.
  
• Chrząstka hialinowa - elastyczna, jędrna i sprężysta. Znajduje się między żebrami, wokół tchawicy i między stawami (chrząstka stawowa).

Chrząstka elastyczna, włóknista i szklista mogą ulec uszkodzeniu. Na przykład wypadnięcie dysku jest rodzajem uszkodzenia chrząstki włóknistej, podczas gdy silne uderzenie w ucho może spowodować uszkodzenie chrząstki elastycznej.

Uszkodzenie chrząstki w stawie może powodować silny ból, stan zapalny i pewien stopień niepełnosprawności - nazywa się to chrząstką stawową.

Objawy uszkodzenia chrząstki stawowej

Pacjenci z uszkodzeniem chrząstki w stawie (uszkodzenie chrząstki stawowej) doświadczają:

Zapalenie - obszar staje się opuchnięty, cieplejszy niż inne części ciała i jest tkliwy, obolały i bolesny.
Sztywność.
Ograniczenie zakresu ruchu - w miarę postępu uszkodzenia dotknięta kończyna nie będzie poruszać się tak swobodnie i łatwo.
Uszkodzenie chrząstki stawowej najczęściej występuje w kolanie, ale może również dotyczyć łokcia, nadgarstka, kostki, barku i stawu biodrowego.

W ciężkich przypadkach może dojść do oderwania się kawałka chrząstki i zablokowania stawu. Może to prowadzić do hemarthrosis (krwawienie w stawie); obszar może być cętkowany i mieć posiniaczony wygląd.

Przyczyny uszkodzenia chrząstki

• Bezpośrednie uderzenie - jeśli staw otrzyma silne uderzenie, na przykład podczas upadku lub wypadku samochodowego, chrząstka może zostać uszkodzona. Sportowcy są bardziej narażeni na uszkodzenie stawu, zwłaszcza ci, którzy uprawiają sporty wymagające dużej siły, takie jak futbol amerykański, rugby i zapasy.
• Zużycie - staw, który jest obciążany przez długi czas, może ulec uszkodzeniu. Osoby otyłe są bardziej narażone na uszkodzenie kolan w ciągu 20 lat niż osoby o normalnej wadze, po prostu dlatego, że ciało jest narażone na znacznie większy stres fizyczny.
• Zapalenie, rozpad i ostateczna utrata chrząstki w stawach jest znana jako choroba zwyrodnieniowa stawów.
• Brak ruchu - stawy potrzebują regularnego ruchu, aby zachować zdrowie. Długie okresy bezczynności lub bezruchu zwiększają ryzyko uszkodzenia chrząstki.

Diagnoza uszkodzonej chrząstki

Odróżnienie uszkodzenia chrząstki w kolanie od skręcenia lub uszkodzenia więzadeł nie jest łatwe, ponieważ objawy mogą być podobne. Jednak nowoczesne nieinwazyjne testy sprawiają, że zadanie to jest znacznie łatwiejsze niż w przeszłości.

Po przeprowadzeniu badania fizykalnego lekarz może zlecić następujące badania diagnostyczne:

• Rezonans magnetyczny (MRI) - urządzenie wykorzystuje pola magnetyczne i fale radiowe do tworzenia szczegółowych obrazów ciała. Chociaż rezonans magnetyczny jest przydatny, nie zawsze może wykryć uszkodzenie chrząstki.
  
• Artroskopia - instrument przypominający rurkę (artroskop) jest wprowadzany do stawu w celu jego zbadania i naprawy. Procedura ta może pomóc określić zakres uszkodzenia chrząstki.

Leczenie uszkodzonej chrząstki

Operacja w przypadku uszkodzenia chrząstki jest zazwyczaj ostatecznością.

Leczenie zachowawcze (niechirurgiczne) - niektórzy pacjenci dobrze reagują na leczenie zachowawcze, które może obejmować specjalne ćwiczenia, NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne), a czasem zastrzyki steroidowe.

Ćwiczenia mogą obejmować fizykoterapię i/lub program, który pacjent może wykonywać w domu. Jeśli uszkodzenie nie jest rozległe, może to być wszystko, czego potrzebuje pacjent.

Operacja - Pacjenci, którzy nie reagują na leczenie zachowawcze, będą wymagać operacji. Istnieje kilka opcji chirurgicznych, które zależą od wielu czynników, w tym wieku i poziomu aktywności pacjenta, zakresu uszkodzenia i czasu przed wystąpieniem urazu.

Opcje chirurgiczne obejmują:

• Debridement - wygładzenie uszkodzonej chrząstki i usunięcie luźnych krawędzi, aby zapobiec jej ocieraniu i podrażnianiu innych części ciała. Zabieg wykonywany jest przy użyciu małych narzędzi artroskopowych, takich jak golarka mechaniczna.
• Stymulacja szpiku kostnego - pod uszkodzoną chrząstką chirurg wierci małe otwory (mikropęknięcia), aby odsłonić naczynia krwionośne znajdujące się wewnątrz kości. Powoduje to utworzenie się skrzepu krwi wewnątrz chrząstki, co wyzwala tworzenie się nowej chrząstki. Niestety, nowa chrząstka, która rośnie, jest mniej elastyczna niż pierwotny typ chrząstki. Oznacza to, że szybciej się zużywa, a pacjent może wymagać późniejszej operacji.
• Plastyka mozaikowa - zdrowa, nieuszkodzona chrząstka jest usuwana z jednego obszaru i przenoszona do uszkodzonego obszaru. Procedura ta nie jest odpowiednia w przypadku rozległych uszkodzeń, takich jak choroba zwyrodnieniowa stawów. Plastyka mozaikowa jest stosowana tylko w przypadku izolowanych obszarów uszkodzenia chrząstki, które są zwykle ograniczone do rozmiaru 10-20 milimetrów; technika ta jest najczęściej stosowana u pacjentów w wieku poniżej 50 lat, którzy doznali uszkodzenia w wyniku wypadku.
• Autologiczna implantacja chondrocytów - niewielki fragment chrząstki jest usuwany i przenoszony do laboratorium. Tutaj jest on hodowany w celu wytworzenia większej ilości komórek chrząstki. Około 1 do 3 miesięcy później nowe komórki chrząstki są wszczepiane do kolana, gdzie przekształcają się w zdrową tkankę.
• Powikłania uszkodzonej chrząstki

Jeśli staw nie jest leczony, zwłaszcza jeśli jest obciążony, tak jak kolano, może ostatecznie ulec takiemu uszkodzeniu, że dana osoba nie będzie mogła chodzić. Oprócz bezruchu, ból może się powoli nasilać.

Wszystkie małe wady chrząstki stawowej mogą ostatecznie przekształcić się w chorobę zwyrodnieniową stawów, jeśli mają wystarczająco dużo czasu.

Ćwiczenia

Fizjoterapeuta może zaproponować ćwiczenia odpowiednie dla danej osoby, aby wzmocnić mięśnie wokół stawu. Zmniejszy to nacisk na obszar z uszkodzoną chrząstką.

Zalecane:

• delikatne rozciąganie w celu utrzymania elastyczności i zakresu ruchu
• trening aerobowy i wytrzymałościowy w celu osiągnięcia lub utrzymania prawidłowej masy ciała oraz poprawy nastroju i
• wytrzymałości
• ćwiczenia wzmacniające mięśnie wokół stawów

Chociaż ćwiczenia oferują wiele korzyści, wydaje się mało prawdopodobne, aby prowadziły do regeneracji chrząstki.

Jak stwierdzono w jednym z przeglądów:

"Wbrew powszechnym oczekiwaniom, mechaniczne sprzężenie zwrotne nie odgrywa istotnej roli w tym procesie i, w przeciwieństwie do kości, nie służy do regulacji złożonego biochemicznego mechanizmu metabolicznego w kierunku trwałej optymalności formy chrząstki".